FAQ
Najczęściej zadawane pytania
Aby zarejestrować samochód jako zabytkowy:
– samochód powinien mieć przynajmniej 25 lat (w niektórych województwach 30 lat – najlepiej zapoznać się z informacjami z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków dla danego rejonu Polski lub uzyskać informację od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków). **
– od zakończenia jego produkcji minęło 15 lat,
– oryginalne części stanowią minimum 75% (w tym główne podzespoły).
Wojewódzki Konserwator Zabytków może uwzględnić pojazd młodszy (mający mniej niż 25 lat) jako zabytkowy jeśli:
– dokumentuje ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej;
– związany był z wydarzeniami historycznymi;
– należał do osoby powszechnie znanej (lub ważnej);
– był użytkowany przez ważną osobistość;
– brał udział / osiągnął sukcesy w ważnych wydarzeniach sportowych;
– został odtworzony zgodnie z technologią z okresu jego produkcji;
– posiada wyjątkowe/oryginalne rozwiązania/ wykonanie konstrukcyjne;
– stanowi element kolekcji lub znajduje się w inwentarzu muzealiów.
Jednak spełnienie jednego z powyższych kryteriów nie musi wiązać się jednoznacznie z pozytywną decyzją – bowiem każdy Konserwator Zabytków podchodzi do tego tematu indywidualnie (np. może uznać pojazd za zbyt powszechny i wyda negatywną decyzję).
**Informacja dot. zasad, kryteriów i procedury oceny pojazdów zabytkowych
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu – http://poznan.wuoz.gov.pl/pojazdy-zabytkowe-i-kolekcjonerskie
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku – https://www.ochronazabytkow.gda.pl/wojewodzka-ewidencja-pojazdow-zabytkowych/
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie – http://www.bip.wuoz.olsztyn.pl/819-menu/inne/warunki-i-zasady-wpisu-do-rejestru/ewidencji-zabytkow-pojazdow-zabytkowych/760-warunki-i-zasady-wpisu-do-rejestru-ewidencji-zabytkow-pojazdow-zabytkowych.html
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie – https://bip.mwkz.pl/dokument/64
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – https://www.mwkz.pl/pojazdy-zabytkowe
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku – http://wuoz.bialystok.pl/najczesciej-zadawane-pytania-w-wuoz/
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu – https://wosoz.ibip.wroc.pl/public/popup.php?id_menu_item=38245
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi – http://www.wuoz-lodz.pl/Zmiana_kryteriow_wlaczenia_do_ewidencji_pojazdow,8,3
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Kielcach – http://www.wuoz.kielce.pl/p,79,pojazdy-zabytkowe-i-kolekcjonerskie
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie – http://wosoz.bip.mbnet.pl/143-zasady-dzialania/rejestracja-pojazdow-zabytkowych
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach – http://old.wkz.katowice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=98&Itemid=95
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie – https://www.wuoz.malopolska.pl/formularze/
Tak, natomiast badanie techniczne pojazdu zabytkowego robi się tylko raz – przed rejestracją (wyjątek stanowi użytkowanie auta zabytkowego do celów zarobkowych).
W przypadku pojazdów osobowych cena sięga mniej więcej od 3 do 5-cio krotności od standardowego badania technicznego pojazdu osobowego.
Jeśli pojazd zabytkowy będzie poruszać się po drogach publicznych przez cały rok to tak. Natomiast jeśli będzie uczestniczył tylko w rajdach lub zlotach (okazjonalnie) to można wykupić okresową polisę na miesiąc lub pół roku, czyli polisę OC musimy wykupić tylko wtedy, kiedy faktycznie użytkujemy pojazd.
Nie. Pojazd zabytkowy jest zwolniony z okresowych badań technicznych. Wyjątek stanowi użytkowanie auta zabytkowego do celów zarobkowych.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym 1
Rozdział 3 [Badania techniczne pojazdów]
Art. 81.
10. Przyczepa lekka i pojazd zabytkowy nie podlegają okresowym badaniom technicznym. W przypadku pojazdu zabytkowego, wykorzystywanego do zarobkowego transportu drogowego podlega on corocznym badaniom technicznym.
Zgodnie z USTAWĄ z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym1)
DZIAŁ III [Pojazdy]
Rozdział 1 [Warunki techniczne pojazdów]
4. Zabrania się:
1)[…]
2)[…]
3) umieszczania w pojeździe lub na nim urządzeń stanowiących obowiązkowe wyposażenie pojazdu uprzywilejowanego, wysyłających sygnały świetlne w postaci niebieskich lub czerwonych świateł błyskowych albo sygnał dźwiękowy o zmiennym tonie;
4a. Przepis ust. 4 nie dotyczy pojazdu zabytkowego – w zakresie pkt 1–3,
z zastrzeżeniem, że w przypadku pkt 3 obowiązuje zakaz korzystania z tych urządzeń podczas jazdy i postoju.
Zgodnie z powyższym pojazd zabytkowy (taki jak np. karetka czy radiowóz) może być wyposażony w urządzenia dla pojazdów uprzywilejowanych ale nie można z nich korzystać podczas jazdy i postoju.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
Pojazd wyrejestrowany nie podlega powtórnej rejestracji, z wyjątkiem pojazdu:
– odzyskanego po kradzieży;
– zabytkowego;
– mającego co najmniej 25 lat uznanego przez rzeczoznawcę samochodowego za unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji;
– ciągnika i przyczepy rolniczej;
– wywiezionego z kraju lub zbytego za granicą, o którym mowa w ust. 1 pkt
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym 1)
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
Zgodnie z USTAWĄ z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym1)
DZIAŁ III [Pojazdy]
Rozdział 1 [Warunki techniczne pojazdów]
4. Zabrania się:
1)[…]
2)[…]
3) umieszczania w pojeździe lub na nim urządzeń stanowiących obowiązkowe
wyposażenie pojazdu uprzywilejowanego, wysyłających sygnały świetlne
w postaci niebieskich lub czerwonych świateł błyskowych albo sygnał
dźwiękowy o zmiennym tonie;
4a. Przepis ust. 4 nie dotyczy pojazdu zabytkowego – w zakresie pkt 1–3,
z zastrzeżeniem, że w przypadku pkt 3 obowiązuje zakaz korzystania z tych urządzeń
podczas jazdy i postoju.
Zgodnie z powyższym pojazd zabytkowy (taki jak np. karetka czy radiowóz) może być wyposażony w urządzenia dla pojazdów uprzywilejowanych ale nie można z nich korzystać podczas jazdy i postoju.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
„W przypadku pojazdu zabytkowego, zamiast dowodu rejestracyjnego, dopuszcza się przedstawienie oświadczenia właściciela pojazdu, złożonego pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że nie posiada dowodu rejestracyjnego.”
Rozdział 2 [Warunki dopuszczenia pojazdów do ruchu]
Art. 72. 1. Rejestracji dokonuje się na podstawie:
1.[…]
2. Wymagania ust. 1 nie dotyczą:
8, 2b.
Tak. Natomiast w przypadku zabytków wykorzystywanych zarobkowo, okoliczność taka powinna zostać wcześniej zgłoszona, a samochód co roku musi mieć przeprowadzone badanie techniczne w stacji kontroli pojazdów (nie dotyczy go bezterminowy przegląd).
1.Poszukaj, zadzwoń, dopytaj
Kiedy już jesteśmy niemal pewni, że nasz pojazd spełnia wymogi wpisania go jako pojazdu zabytkowego, czyli:
– ma przynajmniej 25 lat / 30 lat (lub w szczególnych przypadkach ten wymóg go nie dotyczy – patrz jakie warunki należy spełnić aby zarejestrować samochód jako zabytkowy),
– od zakończenia jego produkcji minęło 15 lat,
– oryginalne części stanowią minimum 75% (w tym główne podzespoły).
Rekomendujemy aby w pierwszej kolejności skontaktować się z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków (lub działającym z jego upoważnienia kierownikiem delegatury) i dopytać o możliwość zarejestrowania pojazdu jako zabytkowego (czy się wstępnie kwalifikuje wg jego kryteriów) oraz czy potrzebna jest dokumentacja o wartości zabytkowej pojazdu (wykonana przez rzeczoznawcę). Może zdarzyć się sytuacja, że pomimo pierwszej pozytywnej informacji, na późniejszym etapie jednak nie uda się danego pojazdu zarejestrować jako zabytkowy lub od razu Wojewódzki Konserwator Zabytków powiadomi, że pojazd nie kwalifikuje się aby go zarejestrować jako zabytek np. ze względu na jego “powszechność”.
Jeśli natomiast użytkownikowi uda się wstępnie uzyskać informacje o możliwości rejestracji – można zacząć działać.
2. Karta Ewidencyjna Zabytku Ruchomego (tzw. biała karta)
Kolejno należy skontaktować się z rzeczoznawcą (ekspertem z dziedziny pojazdów zabytkowych), który jeśli uzna, że pojazd spełnia kryteria pojazdu zabytkowego to sporządzi i wyda opinię o wartości zabytkowej pojazdu oraz Kartę Ewidencyjną Zabytku Ruchomego (tzw. białą kartę) w 3 egzemplarzach.
1 Egzemplarz jest wysyłany do Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków (obecnie Narodowy Instytut Dziedzictwa).
2 Egzemplarz trafia do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
– Jeśli tylko Wojewódzki Konserwator Zabytków wyrazi zgodę to nie ma przeszkód aby białą kartę wypełnić samemu natomiast może się to wiązać z przypadkowym popełnieniem błędu w uzupełnianiu karty a wtedy wniosek może zostać odrzucony dlatego zalecamy aby sporządzenie tzw. białej karty powierzyć specjaliście. Biała karta musi być wydrukowana na papierze o grubszej gramaturze oraz należy załączyć do niej szczegółowe zdjęcia pojazdu.
U nas koszt analizy przypadku, konsultacji i wydania opinii technicznej oraz białej karty waha się od 800 zł netto do 1300 zł netto.
Wzór karty ewidencyjnej zabytków ruchomych techniki
Instrukcja opracowywania kart ewidencyjnych nieruchomych i ruchomych zabytków techniki
3. Wojewódzki Konserwator Zabytków
Z wypełnioną Kartą Ewidencyjną Zabytku Ruchomego udajemy się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który zadecyduje o wpisaniu pojazdu do ewidencji zabytków. W przypadku pozytywnej decyzji zostanie nam wydane specjalne zaświadczenie.
a) Kontrola techniczna pojazdu
Kolejnym krokiem jest wizyta w dowolnej Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów lub Instytucie Transportu Drogowego w Warszawie. Badanie techniczne pojazdu, który chcemy zarejestrować jako zabytek jest dużo bardziej szczegółowe od “zwykłych” badań. Dlatego w OSKP/ITD należy przedłożyć następujące dokumenty:
– dokumentacja rzeczoznawcy czyli: Karta Ewidencyjna Zabytku Ruchomego (tzw. biała karta) oraz ekspertyza o wartości historycznej pojazdu,
– decyzja o wpisaniu pojazdu do ewidencji zabytków,
– wypełniony wniosek o przeprowadzenie badania zgodności pojazdu zabytkowego z warunkami technicznymi.
Wniosek o przeprowadzenie badania zgodności pojazdu zabytkowego z warunkami technicznymi zawiera ok. 70 pytań na które Właściciel (bądź rzeczoznawca) powinien udzielić odpowiedzi. Zagadnienia dotyczą podania takich danych jak:
- DANE IDENTYFIKACYJNE POJAZDU (rodzaj, marka, typ, przeznaczenie…)
- OPIS TECHNICZNY POJAZDU
II.I. WYMIARY I MASY (długość, szerokość, wysokość…)
II.II. SILNIK (nazwa wytwórni, rodzaj, typ…)
II.III. UKŁAD NAPĘDOWY (nazwa wytwórni i rodzaj skrzyni biegów, rodzaj sterowania…)
II.IV. ZAWIESZENIE (nazwa wytwórni i rodzaj, rodzaj i typ elementów prowadzących…)
II.V. KOŁA I OGUMIENIE (liczba kół, rozmiar tarcz kół…)
II.VI. UKŁAD KIEROWNICZY (nazwa wytwórni i rodzaj przekładni kierowniczej, przełożenie przekładni kierowniczej…)
II.VII. UKŁAD HAMULCOWY (hamulec roboczy, hamulec awaryjny…)
II.VIII. INSTALACJA ELEKTRYCZNA (napięcie znamionowe, liczba i pojemność akumulatorów…)
II.IX. DANE EKSPLOATACYJNE (minimalna średnica zawracania, rodzaj paliwa…)
II.X. INFORMACJE DODATKOWE
Wzór wniosku jest dostępny w DZIENNIKU USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, Warszawa, dnia 12 marca 2013 r. Poz. 337 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ1) z dnia 27 lutego 2013 r. w sprawie badań co do zgodności z warunkami technicznymi pojazdów zabytkowych
W związku z powyższym zalecamy wcześniejsze przygotowanie się do tej procedury ze względu na szczegółowość pytań lub zlecenie uzupełnienia wniosku Rzeczoznawcy samochodowemu.
Po przeprowadzeniu badania technicznego diagnosta wydaje następujące dokumenty:
– zaświadczenie z przeprowadzonego badania co do zgodności z warunkami technicznymi – załącznik nr 3 (str. 8),
– protokół z oceny stanu technicznego pojazdu zabytkowego – załącznik nr 2 (str. 6).
Pozytywny wynik badania technicznego oznacza dopuszczenie pojazdu do ruchu. Badanie techniczne pojazdu zabytkowego wykonuje się tylko raz (wyjątek stanowi pojazd zabytkowy użytkowany do celów zarobkowych – pojazd taki musi mieć robiony przegląd co rok).
4. Wydział Komunikacji
Po pozytywnym wyniku przeglądu technicznego należy zgłosić się do wydziału komunikacji, aby dopełnić formalności i uzyskać zabytkowe (żółte) tablice rejestracyjne. Niezbędne do rejestracji samochodu zabytkowego jest:
– obecność właściciela lub współwłaścicieli w wydziale komunikacji wraz z dowodem tożsamości (do wglądu) właściciela lub właścicieli pojazdu (ew. pisemne upoważnienie i dowód tożsamości osoby upoważnionej – w przypadku działania przez pełnomocnika),
– dowód własności pojazdu (np. umowa kupna-sprzedaży, faktura, rachunek, akt darowizny / przekazania) – w przypadku gdy dane właściciela wnioskującego o rejestrację są niezgodne z danymi właściciela figurującego w dowodzie rejestracyjnym pojazdu,
– uwierzytelniona kopia decyzji o wpisie do rejestru zabytków lub o wpisie do wojewódzkiej ewidencji zabytków lub kartę ewidencyjną potwierdzającą wpis do inwentarza muzealiów,
– opinia rzeczoznawcy,
– protokół i zaświadczenie z przeprowadzonego badania technicznego pojazdu,
– dokument poświadczający zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC – należy pamiętać aby to zrobić najpóźniej w dniu rejestracji),
– dotychczasowy dowód rejestracyjny* (wraz z tłumaczeniem, jeśli pojazd był wcześniej zarejestrowany za granicą) w przypadku pojazdu zabytkowego zamiast dowodu rejestracyjnego dopuszcza się przedstawienie oświadczenia właściciela pojazdu złożonego pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie, że nie posiada dowodu rejestracyjnego, *(*w przypadku utraty dowodu rejestracyjnego lub karty pojazdu, zamiast tych dokumentów należy przedstawić zaświadczenie wystawione przez organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji, potwierdzające dane zawarte w utraconym dokumencie, niezbędne do rejestracji),
– kartę pojazdu* (jeżeli była wydana lub j/w),
– tablice rejestracyjne (jeżeli pojazd był zarejestrowany w Polsce),
– potwierdzenie uiszczenia wymaganych opłat (najlepiej sprawdzić czy opłaty rejestracyjne można uiścić w kasie wydziału komunikacji – jeżeli nie, należy je przelać na właściwy rachunek bankowy i zabrać na wizytę potwierdzenie przelewu),
– jeżeli pojazd pochodzi z Unii Europejskiej – zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy,
– jeżeli pojazd pochodzi spoza Unii Europejskiej – wymagany jest dowód odprawy celnej przywozowej (SAD) uwzględniający wysokości opłat z tytułu cła, akcyzy i VAT.
– wypełniony wniosek o rejestrację pojazdu
wniosek został przedstawiony dla wydziału komunikacji w Gdańsku, inne można pobrać ze strony Urzędu Miasta lub Starostwa Powiatowego)
– Odpis z KRS jeśli właścicielem jest osoba prawna.
Najlepiej zrobić kopie w/w dokumentów ponieważ wydział komunikacji w Gdańsku życzy sobie aby WSZYSTKIE DOKUMENTY WYMAGANE DO REJESTRACJI POJAZDU BYŁY PRZEDŁOŻONE W ORYGINALE (z wyjątkiem potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia pojazdu OC).
Jeśli chodzi o samą wizytę w wydziale komunikacji to można spróbować umówić ją przez internet (uniknie się stania w kolejce i można zaoszczędzić czas).
Po złożeniu niezbędnych dokumentów Wydział Komunikacji:
– dokonuje czasowej rejestracji pojazdu,
– wydaje pozwolenie czasowe ważne przez 30 dni (tzw. miękki dowód),
– tzw. Stałe tablice rejestracyjne,
– nakleję kontrolną.
– prowadzi postępowanie wyjaśniające dotyczące własności pojazdu i jego cech identyfikacyjnych, a następnie zamawia spersonalizowany dowód rejestracyjny (stały) produkowany przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych S. A. w Warszawie.
Kiedy pojazd uzyska status jako zabytkowy należy pamiętać aby ten stan utrzymać. To wiąże się z m.in. takimi obowiązkami jak:
– opieka nad samochodem w celu utrzymania jego jak najlepszego stanu,
– konieczność uzyskania zgody konserwatora w celu sprzedaży auta zagranicznemu klientowi i wyjazdu autem za granicę,
– konieczność konsultowania wszelkich zmian dotyczących konstrukcji i układu jezdnego z konserwatorem.
UWAGA: Powyższa procedura dotyczy rejestracji pojazdu używanego, zakupionego na terenie RP dla Miasta Gdańsk. Dlatego rekomendujemy aby sprawdzić na stronach internetowych bądź telefonicznie jakie dokumenty należy przygotować dla organu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) właściciela pojazdu zabytkowego.
Powyższe informację zostały przygotowane z najwyższą starannością w oparciu o posiadaną wiedzę oraz korzystając z różnych źródeł w internecie. Będziemy dokładać wszelkich starań aby na bieżąco aktualizować ewentualne zmiany w orzecznictwie i przepisach prawa.
Niniejszy artykuł ma za zadanie być jedynie formą informacyjną oraz ma przedstawić orientacyjnie procedury zarejestrowania pojazdu jako zabytkowy i nie może być uznawany za jedyny i słuszny przekaz. Dlatego rekomendujemy sprawdzenie informacji w instytucjach, do których będziecie Państwo się zwracać.
Przydatne materiały:
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym 1)
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ1) z dnia 27 lutego 2013 r. w sprawie badań co do zgodności z warunkami technicznymi pojazdów zabytkowych
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000337/O/D20130337.pdf